Stipt om 3:05 PM rijdt de Empire Builder weg uit Union Station in Chicago. Het is het begin van een van de langste treinreizen van Noord-Amerika: 46 uur, 4.000 kilometer dwars door het land, met Seattle als eindpunt. De reis wordt uitgevoerd door Amtrak, de nationale spoorwegmaatschappij van de Verenigde Staten, en voert door zeven staten, langs prairies, graslanden, bergen, gletsjers en verlaten dorpjes die zelden toeristen zien. Het tempo ligt laag, de afstand is groot, en vertragingen zijn ingecalculeerd. 

De Empire Builder verbindt niet alleen plekken, maar ook mensen die elkaar zelden zouden ontmoeten. Een dwarsdoorsnede van Amerika stapt aan boord: conservatief en progressief, jong en oud, stad en platteland, extreemgelovigen en atheïsten. In een land waar vliegen de norm is, kiezen deze passagiers bewust voor de trein.

Manifest Destiny

De trein is lang, robuust, en niet van deze tijd. Terwijl we het centrum van Chicago achter ons laten, glijden de eerste industrieterreinen en buitenwijken langs het raam. In de tweezits naast me zit Sean, een backpacker van in de dertig. “Ik reis graag met de trein, zo zie je meer van het land. Het is ook voordeliger, zeker met een USA Rail Pass.” Met deze pas van $500 mag je binnen 30 dagen tien treinreizen maken. Hij wil alles uit deze deal halen en spendeert daarom het grootste deel van zijn reis in de trein. Hij is vanochtend aangekomen vanuit New Orleans en gaat nu gelijk verder naar Seattle. “Maar je moet het jezelf wel comfortabel maken!” Hij ligt al snel languit onder een deken.

De Empire Builder rijdt sinds 1929 en dankt zijn naam aan spoorwegmagnaat James J. Hill, de man die ooit de noordelijke route naar de Stille Oceaan openlegde. De route volgt grotendeels die van de historische Great Northern Railway, aangelegd in de tweede helft van de 19e eeuw. Deze spoorlijn was een tastbare gevolg van de Manifest Destiny, het idee dat de jonge Verenigde Staten bestemd waren om zich van oost- tot westkust uit te breiden. Waar de rails zich een weg baanden door ongerepte wildernis en land van inheemse volken, volgden kolonisten, steden en industrie, was het idee. De Empire Builder rijdt door staten als Minnesota, North Dakota, Montana en Idaho. Staten die vaak buiten beeld blijven van buitenlandse toeristen.

Heel Amerika in één coupé

De een reist met de trein uit noodzaak: in sommige afgelegen regio’s is het zelfs het enige vervoermiddel dat nog publieke verbinding biedt. Bijvoorbeeld voor veel Amish, die vanwege hun simpele en traditionele leefstijl weinig tot geen gebruikmaken van auto’s of vliegtuigen, maar wél met de trein reizen. In Chicago stappen ze met hele families tegelijk in, gekleed in hun kenmerkende, sobere kleding: mannen met strohoeden, bretels en baarden zonder snor; vrouwen met kapjes en lange rokken. Hun ingetogen verschijning en gebrek aan moderne bezittingen vormen een groot contrast met veel andere reizigers, beladen met modern vermaak. Ze lopen vaak langs me met simpele snacks als noten en wortels en ontwijken over het algemeen je blik. Eén keer vraagt een moeder met zoon verlegen of ze bij mij aan tafel mag zitten, omdat er nergens anders plek is. Ze begeven zich veelal in stilte in de observation car met tafels en stoelen die naar de grote ramen zijn gericht. Buiten razen de landschappen van het Amerikaanse binnenland voorbij. Bij een van de haltes diep in Montana stappen ze weer uit.

‘Ik wilde iets meer van het land zien. Dat kan het beste als je niet zelf hoeft te rijden en moet opletten’

Anderen kiezen de trein uit idealisme of puur voor de ervaring. Matthew, 41 jaar oud, is al een paar weken onderweg met de trein. Terwijl hij zijn hoed met speldjes van bezochte steden op zijn enorme backpack legt, vertelt hij over zijn vorige treinreis die haaks op de Empire Builder staat: van Noord-California naar Alaska. Nu gaat hij verder met zijn langzame rondreis door Amerika. We slingeren door uitgestrekte graanvelden en Matthew vertelt waarom hij voor deze route heeft gekozen: “Ik wilde iets meer van het land zien. Dat kan het beste als je niet zelf hoeft te rijden en moet opletten. Maar dan moet het landschap wel de moeite waard zijn, anders kan ik net zo goed het vliegtuig nemen.”

Een soort traditie

Deze treinreis is voor sommigen een primeur. Wanneer we door de Great Plains van Montana rijden en de Amish net zijn uitgestapt, vertelt de 68-jarige Aron dat hij onderweg is naar zijn zoon en kleinzonen. Het is voor hem de eerste keer dat hij zo lang in de trein zit. Hij vindt het een verademing. Terwijl hij zijn stoel wat meer naar achter schuift, zegt hij: “Normaal gesproken zou ik gaan autorijden, maar dit is bijna even duur en zoveel meer relaxing. De volgende keer neem ik deze trein van begin tot eind!” Ook over het eten is hij tevreden en hij raadt me aan om de volgende keer in het restaurant te lunchen.

Voor Patricia, midden 60, is het niet de eerste keer. Ze heeft samen met haar man haar familie in Chicago bezocht. “We maken deze reis elk jaar, het is een soort traditie geworden,” zegt de Amtrak-veteraan. Ze vindt vliegen zo’n gedoe en kan in de trein in alle rust van het uitzicht genieten. Dat is begrijpelijk, zeker als aan het begin van de avond Glacier National Park opdoemt: bergen, gletsjers en ontelbare dennen glijden langzaam voorbij. Dat Patricia al jaren met de trein reist is te merken: ze haalt gadget na gadget uit haar tas en leent me haar power massager voor mijn rug. Ik bied wat van mijn chips aan en in ruil daarvoor krijg ik de volgende ochtend een blueberry muffin. Ze is constant op zoek naar contact en ploft tegen het einde van de rit neer naast Aron voor een gesprek. Als ik haar bagage naar buiten til, vraagt ze of ik nog last heb van mijn rug.

De reis is lang, de wagons zijn oud, het spoor hobbelig. En vertragingen van uren zijn geen uitzondering, maar juist dat schept een band met je medereizigers. We zien er allemaal anders uit, komen uit alle uithoeken van het land, en doen andere dingen in het leven. Toch helpt iedereen elkaar, maakt een praatje en deelt eten en drinken. Na zeven staten en duizenden kilometers rijdt de Empire Builder uiteindelijk Seattle binnen. De wolkenkrabbers, de haven en de uitgesproken progressieve sfeer van deze Democratische stad vormen een contrast met het lege binnenland waar we doorheen reden. Het was een reis van tegenstellingen. Niet alleen in het landschap, maar vooral in de mensen aan boord. Ieder met een eigen achtergrond, bestemming en reden om te reizen, maar voor even verbonden door hetzelfde spoor.

Eindredactie door Jens van der Weide